Monitorimi dhe qëllimi
Komisioni i Pavarur i Mediave ka monitoruar ofruesit e shërbimeve mediale audiovizuale (OSHMA) që mbuluan fushatën e zgjedhjeve lokale, me synim vlerësimin e performancës së tyre në përputhje me Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme dhe Rregulloren për Obligimet e Ofruesve të Shërbimeve Mediale gjatë fushatës.
Periudha dhe shtrirja e monitorimit
Procesi i monitorimit është zhvilluar gjatë gjithë periudhës së fushatës zgjedhore. Janë përfshirë OSHMA-të me transmetim tokësor me mbulim kombëtar, rajonal e lokal, si dhe ato me program gjeneralistik që operojnë përmes operatorëve të shpërndarjes. Vëzhgimi është bërë për programet e transmetuara nga ora 12:00 deri në 24:00.
Korniza rregullative
Gjatë monitorimit janë aplikuar dispozitat për qasje të drejtë dhe të paanshme, mbrojtjen e fëmijëve dhe rregullat për komunikimet komerciale audiovizuale, të parashikuara në:
– Rregulloren KPM-2024/03 për Obligimet e Ofruesve të Shërbimeve Mediale gjatë Fushatës Zgjedhore;
– Kodin e Etikës për Ofruesit e Shërbimeve Mediale në Republikën e Kosovës (KKPM2016/035);
– Rregulloren KPM 2023/01 për Mbrojtjen e Fëmijëve dhe të Miturve në Shërbimet Mediale Audio dhe Audiovizuele;
– Rregulloren KPM 2023/02 për Komunikimet Komerciale Audio dhe Audiovizuele.
Kriteret e vlerësimit
Gjatë vëzhgimit janë vlerësuar paanshmëria në raportim, hapësira e ofruar për subjektet politike (SCP), gjuha e përdorur dhe pajtueshmëria me obligimet që burojnë nga Kreu VIII i Ligjit Nr. 08/L-228 për Zgjedhjet e Përgjithshme.
Gjetjet kryesore
Sipas KPM-së, mediat e përfshira në monitorim në përgjithësi u kanë ofruar hapësirë aktiviteteve zgjedhore të subjekteve politike. Megjithatë, janë konstatuar shkelje, përfshirë:
– mosidentifikimin e reklamave politike;
– përdorimin e gjuhës fyese dhe nxitëse;
– përfshirjen e fëmijëve në materiale politike;
– mosrespektimin e heshtjes zgjedhore;
– sponsorizimin e paautorizuar të emisioneve politike;
– publikimin e sondazheve pa përmbushur kriteret e përcaktuara;
– nxitjen e urrejtjes mbi baza etnike dhe fetare.
Konkluzione paraprake
KPM thekson se, përmes Zyrës Ekzekutive, ka realizuar mandatin për monitorim, vlerësim dhe reagim ndaj shkeljeve gjatë fushatës. Pavarësisht njoftimeve të hershme dhe përvojës së mediave në proceset zgjedhore, është evidentuar një numër i konsiderueshëm shkeljesh të ligjit dhe rregulloreve të KPM-së nga OSHMA-të. Janë ndërmarrë veprime përmes njoftimeve për shkelje dhe adresimit institucional, ndërsa një pjesë e mediave nuk arritën të sigurojnë trajtim të barabartë për subjektet garuese. Konkluzionet e shkurtra do të rishikohen gjatë hartimit të raportit final.
Raporti preliminar
KPM ka publikuar raportin preliminar të monitorimit të mediave gjatë fushatës së zgjedhjeve lokale.
Burimi: Komisioni i Pavarur i Mediave (KPM)
