Prokuroria e Tiranës ka ngritur një grup të posaçëm prokurorësh për të hetuar koncesionin e aeroportit të Vlorës. Sipas raportimeve të “Tema”, procedimi penal nr. 64/06 është regjistruar në shtator dhe përfshin tre të hetuar: biznesmenin Behgjet Pacolli, vëllain e tij Emin Pacolli dhe Nelson Çelën, administrator i kompanisë mëmë në Zvicër, Mabco Construction S.A.
Deklarimi i Nelson Çelës dhe akuzat
Nelson Çela është paraqitur paraditen e sotme në Prokurorinë e Tiranës, ku ka dhënë deklarim dhe menjëherë pas kësaj ka firmosur dorëheqjen si administrator i kompanisë në pronësi të Pacollit. Të tre personat janë nën hetim për mashtrim me pasoja të rënda, mashtrim kompjuterik dhe falsifikim dokumentesh/aktesh.
Si nisi procedimi dhe përfshirja ndërkombëtare
Procedimi penal kundër Pacollit dhe dy të tjerëve besohet se është vënë në lëvizje pas sinjalizimeve nga shërbime partnere inteligjente. Sipas të njëjtit raportim, një anëtar i strukturës hetimore dyshohet se ka marrë “clearance” nga FBI.
Dyshimet për marrëveshje dhe kolateralizimin e aeroportit
Përtej dyshimeve për korrupsion (përplasje Balluku–Pacolli), çështja ka ngritur alarm edhe për rrezikun e mundshëm gjeopolitik: ka indicie se Pacolli po ndërmerr lëvizje të largëta për ta përdorur aeroportin e Vlorës si kolateral, me gjurmë veprimesh që çojnë deri në Astana, Kazakistan. Kjo ka ushqyer dyshimet se mund të krijohen korridore për interesa strategjike ruse në Shqipëri.
Skena në Kryeministri dhe pretendimet për aferë
Një fotografi e Pacollit pranë Kryeministrisë u interpretua fillimisht si shenjë për ambicie ministrore, por sipas raportimit, ajo është realizuar pas një bisede shumë të tensionuar me kryeministrin. Në atë takim, Pacolli mësohet t’i ketë thënë kryeministrit: “Unë do të mbaj 98 për qind të aksioneve të aeroportit dhe nuk kam pasur asnjë dijeni për matrapazllëqet që ka bërë administratori im Valon Lluka me zyrtarët e tu. 40 për qind të aksioneve të kompanisë turke që u largua, unë i kam blerë me kontratë dhe nuk i kam detyrime kujt. Valon Lluka s’do të jetë më administrator im, pasi ai me zyrtarët e tu e kanë bërë këtë korrupsion”.
Financimet, 2A Group dhe roli i BKT
Partneri i Pacollit në koncesion, “2A Group”, rezulton të ketë investuar më shumë se ai, ndërsa të dy së bashku kanë përfituar një kredi prej 56 milionë eurosh nga Banka Kombëtare Tregtare (BKT). Midis Mabco-s dhe “2A Group” të Imer Ademit ekzistojnë disa kontrata noteriale për kalimin e aksioneve. Sipas raportimit, deri tani BKT po mbështet hapur qasjen e Pacollit dhe nuk ka kryer procedurat paraprake që do të lejonin regjistrimin e kontratave në QKB. Motivet e këtij qëndrimi mbeten të paqarta, ndërsa ngriten dyshime se veprimet e Pacollit mund të prekin interesa strategjike ruse në vend.
Pyetjet dhe skenarët e mundshëm
Nëse merret për bazë skenari se Pacolli nuk ka qenë në dijeni të aferave të pretenduara mes Belinda Ballukut dhe ish-administratorit të tij Valon Lluka, mbeten pyetje se si ai sfidon një klan të supozuar të korruptuar në terrenin e tyre, pa kërkuar negociata. Kjo ka çuar në dy pista: ose Pacolli ka gabuar rëndë në llogaritje, ose ka një faktor tjetër që e mbron dhe e shtyn përpara.
Profil biznesi: nga Mabetex te lidhjet me Moskën
Sipas hetimeve të dikurshme të ish-prokurores Carla Del Ponte (1997), Pacolli drejtonte në Zvicër një kompani të vogël, por fitonte kontrata miliardëshe nga Kazakistani dhe Kremlini përmes Mabetex-it. Mediat ndër vite kanë raportuar se kartat e tij të kreditit janë përdorur edhe nga vajza e Boris Jelcinit. Fillimet i lidhen me Pavel Borodinin, figurë kyçe pranë Jelcinit, i cili i hapi rrugë privatizimeve dhe kontratave. Këto prapaskena ngritin dyshime se Pacolli nuk është një biznesmen që distancohet nga pushteti, por një aktor i lidhur ngushtë me të.
Pista institucionale: pse jo SPAK?
Fakti që procedimi ndaj Pacollit po zhvillohet në Prokurorinë e Tiranës, dhe jo në SPAK, është vënë re si element domethënës. Sipas të njëjtit raportim, kjo mund të lidhet edhe me vlerësime të administratës së re të OPDAT në Departamentin e Shtetit mbi vështirësitë e kreut të SPAK, Altin Dumani, për të çuar përpara hetime ku mund të përfshihet Belinda Balluku.
Aset gjeostrategjik dhe rreziqet e përmendura
Raportimi konkludon se çështja i tejkalon kufijtë e një skeme të thjeshtë korruptive: Aeroporti i Vlorës është një kapacitet logjistik strategjik në Mesdhe dhe, sipas shqetësimeve të artikuluara, mënyra si po veprohet rrezikon hapjen e një korridori ku një pronar i ri potencial, me lidhje me Kremlinin, mund të vendosë shpejt sisteme anti-dron ose interceptimi, duke prekur ekuilibrat e sigurisë në rajon.
Raportimi i plotë: Habjon Hasani
(Burimi: Tema)