Alexander Isak, Gianluigi Donnarumma dhe Benjamin Šeško ishin ndër lëvizjet më të bujshme të merkatos së verës. The Athletic publikoi anketën vjetore me agjentë, duke analizuar një afat rekord ku 20 klubet e Premier League shpenzuan £3.11 miliardë ($4.16 mld) për 155 lojtarë.
Si u zhvillua anketa
– 20 agjentë iu përgjigjën pyetjeve mbi marrëveshjet më të mira e më të këqija, fituesit dhe humbësit e afatit, rreziqet e rënies, ndikimin e PSR dhe prirjen e lojtarëve për të shkuar “në grevë” për të shtyrë transferimet (si rastet e Alexander Isak dhe Yoane Wissa). U kërkua edhe “nën-radarin” e verës: cilat blerje mund të shpërthejnë.
– Dy vite më parë, një agjent identifikoi Milos Kerkez si goditje “alla-Brighton” për Bournemouth, pak para se ai të afrohej me Liverpool-in këtë verë. I njëjti agjent atëherë dyshoi tek Cole Palmer për £42.5m te Chelsea – kujtesë se gjykimi pas ngjarjes është i lehtë, ndaj anonimati sot i le agjentët të flasin hapur.
– Rrëfimet përfshijnë: cili sulmues anësor £52m ka shkuar te “klubi krejt i gabuar”? Kush erdhi “për kikirikë” por e kthen City-n sërish në garë për titull? Dhe si mund të jetë Viktor Gyökeres si blerja më e mirë dhe njëkohësisht më e keqja e verës, me £63.4m?
1) Cila ishte marrëveshja më e mirë e afatit?
– Gianluigi Donnarumma (Manchester City) mori shumicën e votave: talenti, mosha (26) dhe pagesa £25.9m u quajtën “bargain”. “Portieri është ende i nënvlerësuar. Mund të mos jetë më i miri me top në këmbë, por si pritës është i pari – fiks ç’i duhej City-t”.
– Jack Grealish (huazim te Everton) u vlerësua si lëvizje gjeniale: pa tarifë transferimi (por me pagë të lartë), katër asiste e një gol që tani; madje besohet se pranija e tij u dha hapësirë edhe për Tyler Dibling (£35m nga Southampton).
– Të tjerë të përmendur: Viktor Gyökeres (i jep Arsenalit “diçka që u mungonte”), Eberechi Eze (“te ky Arsenal do shkëlqejë”), Xavi Simons (“një sezon i mirë dhe vlen një pasuri”), João Pedro (“raport i shkëlqyer moshë/çmim”) dhe Alexander Isak (do transformojë sulmin e Liverpool-it dhe do ndihmojë të zëvendësohet Mohamed Salah).
2) Cila ishte marrëveshja më e keqe e afatit?
– James Trafford (rikthim te Man City) u cilësua gabim nga disa: mund të luante rregullisht te Burnley ose Newcastle, por pas ardhjes së Donnarumma-s përfundoi rezervë. “Paguan £40m për një portier dhe disa javë më pas e zëvendëson?”
– Kritikat më të shumta shkuan për Benjamin Šeško te Manchester United: £73.6m me bonuse, “shumë herët dhe shumë shtrenjtë”, “u detyruan nga presioni”, “shumë para për pak pedigre”.
– Të tjerë: Jamie Gittens te Chelsea (“klubi krejt i gabuar për të”), Dango Ouattara te Brentford për £42m (“desperacion, nuk mbulon boshllëqet”), Wissa te Newcastle (“shumë për një 29-vjeçar që s’ishte prioritet”), dhe Gyökeres (“Premier League është ritëm dhe mprehtësi, s’jam i sigurt që i ka”).
– U diskutua edhe tarifa £125m për Isak te Liverpool: çmimi dhe mënyra si u shty transferimi u panë në përplasje me kulturën e klubit.
3) Cili transferim ishte më befasues?
– Christian Nørgaard te Arsenal: “Nuk i përshtatet stilit”, “mosha/profili” dhe çmimi relativisht i ulët (deri në £12m). U pa si lëvizje e papritur, edhe pse jo domosdoshmërisht për t’i bërë kampionë.
– Donnarumma te City po ashtu befasoi: City sapo kishte marrë Trafford; pse PSG (kampionët e Europës) e lanë të ikte? Disa prisnin që United të ndërhynte për shkak të pozitës së tyre në portë.
– Eberechi Eze te Arsenal për £60m (deri në £67.5m) u përmend nga disa për shkak të moshës (27).
– Surpriza të tjera: huazimi i Marcus Rashford te Barcelona (“si ia doli?”), Xavi Simons tek Spurs (gjithë verën supozohej Chelsea), dhe Granit Xhaka te Sunderland: “elitë për një të sapo-promovuar – dhe një pazare e vërtetë”.
4) Cila blerje “nën radar” mund të kthehet në sukses?
– Veljko Milosavljeviç (18 vjeç, qendërmbrojtës) te Bournemouth u quajt investim që “do të plaket bukur”.
– João Palhinha te Tottenham: “top-klase; United duhej ta merrte, por s’mund të jetë mjaft ‘i modës’”.
– Yeremy Pino te Crystal Palace për £21m: “të marrësh një spanjoll të kombëtares për këtë çmim është goditje”.
– Kiernan Dewsbury-Hall te Everton: përputhet me idenë e projektit; Jordan Henderson te Brentford për lidershipin dhe karakterin.
– Te Sunderland: përveç Xhaka-s, u veçuan portieri Robin Roefs (£11.7m, “vlerë e pastër”) dhe Noah Sadiki (20 vjeç, RD Kongo, nga Union Saint-Gilloise): “e pashë kundër Ajax-it në çerekfinale të Europa League, i jashtëzakonshëm – mund të bëhet mesfushor i nivelit të lartë në Premier League”.
5) Cili klub pati afatin më të mirë?
– Liverpool doli i pari në vota: shpenzoi £418m (me £190m të ardhura nga shitjet). Disa thanë se po të kishin marrë Marc Guéhi ditën e fundit, do ishte “dritarja më e mirë ndonjëherë”.
– Arsenal mori shumë lavdërime dhe përfundoi i dyti: £254m për Martin Zubimendi, Eze, Gyökeres, Nørgaard, Noni Madueke, Cristhian Mosquera, Piero Hincapié dhe Kepa Arrizabalaga – dhe neto më e larta. “Kanë adresuar boshllëqet: Gyökeres jep 20 gola në ligë; Zubimendi ndër më të mirët në Europë; edhe Hincapié si rezervë do hynte titullar te shumica; bashko Eze-n dhe kanë skuadrën më të mirë në ligë”.
– Bournemouth u vlerësua “pound-for-pound”: mbi £200m shitje, rreth £85m fitim; “nxorën vlerë të jashtëzakonshme nga PSG, Real Madrid dhe Liverpool – rekrutuan mirë”.
– Sunderland fitoi admirues me qasje të guximshme pas promovimit: rreth £160m shpenzime dhe emra si Xhaka, Nordi Mukiele, Habib Diarra – “të zgjuar në plan afatgjatë”.
6) Cili klub pati afatin më të dobët?
– West Ham kryesoi këtë listë: kritika si për trajnerin e shkarkuar Graham Potter, ashtu edhe për bord-in. “Kush do t’u shënojë?” – përgjigjja prej vitesh: Jarrod Bowen. U veçuan edhe: Mads Hermansen (£18m), Jean-Clair Todibo (£35m, obligim pas qëndrimit në Premier League), Mateus Fernandes (£40m) – “strategji e paqartë”.
– Manchester United, Aston Villa dhe Brentford morën nga katër vota: United “arrin të mos blejë një mesfushor qendror”; Villa “po rrokulliset mbrapa”; Brentford “për herë të parë duken të humbur”. Burnley “e prishën sezonin e kaluar me shumë huazime me obligim”, Fulham rrezikojnë nëse nuk forcohen. Nottingham Forest u përmend për prishjen e “formulës fituese”; kjo para serisë prej 7 ndeshjesh pa fitore të Ange Postecoglou në start.
7) A do shohim më shumë lojtarë që shkojnë “në grevë” për t’u transferuar?
– Disa agjentë e panë si simptomë të keqe: Isak dhe Wissa e shtynë lëvizjen drejt Liverpool-it dhe Newcastle-it, ndërsa Guéhi – korrekt dhe profesionist – humbi kalimin te Liverpool. “Kjo i justifikon agjencitë që s’i intereson askush; lojtarët do mendojnë se heshtja të dëmton – edhe për besnikë si Guéhi”.
– Të tjerë s’e shohin si rritje të trendit: “Varet nga karakteri – disa s’duan ta bëjnë”. Grevat s’janë të reja, por rrjetet sociale e kanë “turbo-ngarkuar” narrativën: deklarata, ‘unfollow’, heqje fotosh – gjithçka publike dhe e prerë.
8) Cili agjent “fitoi” merkaton?
– Shumë, me dhëmbë të shtrënguar, dhanë emrin Ali Barat (Epic Sports). Ai vetë tha: “Kemi pasur verën më të mirë, pa dyshim”. Edhe komunikatat e tij u bënë pjesë e diskutimit: “Ali Barat po rishkruan lojën” pas huazimit të Nicolas Jackson te Bayern me tarifë rekord.
– Në praktikë, ishte në qendër të katër marrëveshjeve madhore: Jackson te Bayern, Dean Huijsen te Real Madrid, Xavi Simons te Spurs dhe Noni Madueke te Arsenal.
9) A kanë ndryshuar klubet mënyrën si operojnë nën PSR?
– Po: edhe klubet e majës janë të gatshëm të shesin lojtarë akademie për bilanc – akademitë po kthehen në qendra fitimi, në kundërshtim me misionin e tyre. Rasti i Elliot Anderson te Newcastle (2024) ilustron presionin për të shmangur penalizimin PSR.
– Nga ana tjetër, ky fokus i rrit tregun e akademive. PSR përdoret edhe si levë negociuese. Dilema: një ditë “duhet të ruajmë kufijtë”, ditën tjetër “e shtyjmë për më vonë”. Emocioni shpesh sundon mbi rregullin financiar.
10) Nëse do ndryshonit një gjë te afati…
– Shumica: mbyllja para fillimit të sezonit. Propozime: përfundim më 31 korrik; dritare 30-ditore; fund i unifikuar globalisht, pa data të shpërndara si Turqi, Belgjikë, Arabi Saudite, etj.
– Argument edhe njerëzor: periudha 6-7 javëshe e pasigurisë dëmton kohezionin e skuadrës.
– Një agjent do hiqte krejt dritaret: lejo tregti të brendshme gjatë gjithë vitit për të ulur çmimet dhe për të shpërndarë paratë në piramidën britanike. Tjetër propozim: “hiqni” influencuesit e transferimeve (edhe pse praktikisht e pamundur) sepse shumë gjëra janë thjesht PR.
11) Parashikimi i Top 4 (në rend)
– Liverpool favoriti kryesor: 14 nga 20 agjentë i shohin kampionë, pavarësisht luhatjeve. Logjika: nëse ‘keq’ për ta do të thotë 15 pikë në 7 ndeshje dhe -1 nga kreu, sa të fortë do jenë kur të klikojnë plotësisht?
– Arsenal mori 4 vota si kampion; Manchester City 2. Perceptimet: Arsenal ende “gati” por jo mjaftueshëm, City në tranzicion, Chelsea me thellësi për shumë gara por jo ende për titull.
– Top-4 i përgjithshëm rrotullohet rreth Liverpool, Arsenal, City dhe Chelsea. Jashtë katërshes, 5 agjentë vendosën Spurs për vendin e katërt, dy të tjerë propozuan Palace (pas finales së FA Cup sezonin e kaluar).
12) Kush bie nga liga?
– Shumica e votave negative: Burnley (18) dhe Wolves (13). “Wolves janë shumë ‘të butë’ tani dhe kanë humbur titullarë kyç – do vuajnë”.
– Vetëm dy agjentë parashikuan që tre të promovuarit të bien për të tretin vit radhazi – sinjal pozitiv për Sunderland pas merkatos dhe nisjes së mirë. Brentford u pa më i rrezikuar se Sunderland; West Ham, Nottingham Forest dhe Fulham po ashtu u përmendën.
– Një agjent: “Wolves, West Ham dhe Brentford janë në telashe, por diferenca e cilësisë me të promovuarit ishte e madhe. Sunderland, Leeds dhe Burnley shpenzuan sa mundën në verë; pres këto tre – Brentford, West Ham, Wolves – të shpenzojnë fort në janar për të shpëtuar”.
Shënime të tjera
– Sunderland u cilësua i guximshëm me blerje si Xhaka, Nordi Mukiele, Habib Diarra; Bournemouth u vlerësua për fitimin rreth £85m dhe aftësinë për të “nxjerrë vlerë” nga PSG, Real Madrid dhe Liverpool.
– Te City, prurja e Donnarumma-s u quajt lëvizje që “i kthen në garën për titull”. Te Everton, Grealish u pa si “prurje që normalisht s’e merr dot” dhe që mundësoi edhe blerjen e Dibling.
Anketa u realizua nga: Stuart James, Gregg Evans, Mark Critchley, Philip Buckingham, Jordan Campbell, Dominic Fifield, Patrick Boyland, Sebastian Stafford-Bloor dhe Steve Madeley.
Burimi: The Athletic (13 tetor 2025)