Në një valë autopromovimi, deputetët Albin Kurti dhe Donika Gërvalla publikuan posterë shumëngjyrësh për “suksesin historik” të pasaportës së Kosovës në Henley Passport Index 2025. Sipas tyre, ngjitja nga vendi i 108-të në të 65-in është dëshmi e “punës intensive diplomatike” për lëvizje të lirë. Por çfarë tregon në të vërtetë ky indeks?
Ngritje që nuk lidhet me diplomacinë
Në fakt, kjo zhvendosje në renditje nuk buron nga fushata diplomatike apo reforma specifike gjatë qeverisë Kurti 2. Shkaku kryesor është vendimi i Bashkimit Evropian për të hequr vizat për qytetarët e Kosovës, duke lejuar udhëtimin pa vizë në zonën Schengen për 90 ditë brenda çdo periudhe 180-ditëshe.
Ky hap, i vonuar mbi një dekadë, ishte vendim i BE-së, jo rezultat i një “strategie” të diplomacisë së Kurtit apo Gërvallës. Madje, përgjatë mandatit të tyre, Kosova u përball me sanksione nga BE-ja dhe me pezullimin e Dialogut Strategjik nga SHBA.
Çfarë mat Henley Index?
Sipas Henley Passport Index 2025, pasaporta e Kosovës renditet në vendin e 65-të, me 81 destinacione pa vizë paraprake. Në vitin 2021, ajo ishte në vendin e 108-të. Pra, kemi një rritje numerike të dukshme, por kryesisht e nxitur nga liberalizimi i vizave nga BE-ja.
Në postimet e tyre në Facebook dhe X, Kurti dhe Gërvalla e paraqesin këtë si dëshmi të forcimit të shtetësisë. Megjithatë, Henley Index nuk mat “forcën diplomatike” apo reputacionin ndërkombëtar; ai llogarit vetëm numrin e vendeve që mund të vizitohen pa vizë, me vizë në mbërritje ose me autorizim elektronik (ETA) — një metrikë statistikore që nuk reflekton performancën e politikës së jashtme.
Ku qëndron Kosova në krahasim me rajonin
– Shqipëria: vendi i 43-të, me 123 destinacione pa vizë.
– Maqedonia e Veriut: vendi i 42-të, me rreth 130 destinacione.
– Serbia dhe Mali i Zi: ende më lart në renditje.
Konteksti i përplasjes me partnerët
Gjatë qeverisjes Kurti, partnerët kryesorë perëndimorë ndërmorën hapa ndëshkues ndaj Kosovës: në qershor–korrik 2023, BE vendosi masa politike e financiare për shkak të përshkallëzimit në veri, ndërsa më 12 shtator 2025, SHBA pezulloi Dialogun Strategjik me Kosovën, duke e arsyetuar vendimin me veprimet dhe qasjen e qeverisë në detyrë.
Burimi: Henley Passport Index 2025; vendimi i BE-së për liberalizimin e vizave për Kosovën; postimet publike të Albin Kurtit dhe Donika Gërvallës; njoftimet e BE-së (qershor–korrik 2023) dhe të SHBA-së (12 shtator 2025).